In de kern gaathet in Passage om zeven moorden in het criminele milieu tussen 1993 en 2006 (vijf in 1993, één in 2005 en één in 2006). Daarnaast gaat het om voorbereidingen voor/pogingen totmoord, in diezelfde periode.Passage is voor Nederland het grootste liquidatieproces ooit. Het heeft een enorme omvang en een zeldzaam gebruik van twee kroongetuigen. Het procesheeft in totaal bijna 10 jaar geduurd en eindigde op 27 juni 2017 met de uitspraak in hoger beroeptegentien verdachten.
Tijdlijn Passage
- De zeven moorden (1993 – 2006)
- 31 maart 1993Liquidatie van Hadziselimovic en Ilic
Liquidatie van Hadziselimovic en Ilic, in de nacht van 31 maart 1993 op 1 april 1993 bij de Ouderkerkerplas.
- 19 april 1993Liquidatie Tonnie van Maurik
Tonnie van Maurik wordt geliquideerd voor het toenmalige Altea Hotel in Amsterdam.
- 8 mei 1993Liquidatie Heni Shamel en Anne de Witte
De moord op Heni Shamel en Anne de Witte vond plaatsin de nacht van 8 op 9 mei 1993 in Antwerpen.
- 2 november 2005Liquidatie Kees Houtman
Kees Houtman werd in de avond van 2 november 2005 in zijn auto voor zijn woning in Amsterdam-Osdorp van dichtbij neergeschoten. Hij overleed vrijwel direct.
- 20 april 2006Liquidatie Thomas van der Bijl
Thomas van der Bijl werd op 20 april 2006 in de vroege ochtend in zijn café De Hallen in Amsterdam doodgeschoten. Al vanaf november 2005 waren er pogingen gedaan Van der Bijl te liquideren.
-
- Kroongetuigen en het strafproces (2006 - 2017)
- September, oktober en november 2006Kluisverklaringen kroongetuige Peter la S.
In september, oktober en november 2006 legde kroongetuige Peter la S. de zogenoemde kluisverklaringen af, vijftien in totaal. De kroongetuige-overeenkomst met de Staat kwam vervolgens tot stand in maart 2007. Daarna is hij tientallen keren door deRechter-Commissarisgehoord. Ook is hij tientallen dagen op de zitting als getuige gehoord, in eerste aanleg en in hoger beroep.Het Hof Amsterdam acht, net als het OM, dat de overeenkomsten die het OM sloot met de kroongetuigen Peter la S. en Fred R. rechtmatig zijn. Ook acht het Hof de verklaringen van beiden betrouwbaar en bruikbaar voor het bewijs.
- 9 februari 2009Eerste zittingsdag eerste aanleg
Voor de rechtbank Amsterdam start de behandeling tegen de aanvankelijk 12 verdachten. Voor de uitspraak in eerste aanleg overlijdt Raymond V. Ali A. wordt in 2014 geliquideerd in Turkije.
- 25 mei 2012OM eist zes maal levenslang
Jesse R., Mohammed R., Fred R. , Sigfried S. Ali A. en Dino S. hoorden vandaag levenslang tegen zich eisen voor hun betrokkenheid bij liquidaties of pogingen daartoe. De overige verdachten 8 tot 15 jaar tegen zich eisen. Voor éénverdachtevraagt het OM vrijspraak, omdat hetOM het niet bewezen acht dat hij een rol heeft gespeeld bij de liquidatie van Tonny van Maurik in 1993 en semtex in zijn bezit heeft gehad.
- 29 januari 2013Uitspraak eerste aanleg
In januari 2013 heeft derechtbankAmsterdam na een proces van ongeveer vijf jaar in een aantal zaken hoge straffen opgelegd: in drie gevallen levenslang. In een aantal zaken volgde door deelvrijsprakeneen lagere straf dan geëist.
Overzicht eisen/straffen/wie in hoger beroep Verdachte Eis Straf Wie in hoger beroep Ali A. (in december 2014 overleden) Levenslang 1,5 jaar OM + verdachte Nan-Paul de B. 8 jaar 10 jaar verdachte Mohammed R. levenslang levenslang verdachte Jesse R. levenslang levenslang verdachte Sjaak B. 15 jaar 3,5 jaar OM + verdachte Fred R. levenslang 30 jaar verdachte Siegfried S. levenslang levenslang verdachte Peter la S. 8 jaar 8 jaar OM Dino S. levenslang 6 maanden OM + verdachte Pinny S. 12 jaar 12 jaar verdachte Freek S. vrijspraak 6 jaar verdachte - 27 mei 2013Eerste zittingsdag hoger beroep
Innegen van de tienzaken is hoger beroep ingesteld door de verdachten. In een aantal gevallenook door het OM. In de zomer van 2013 is het hof Amsterdam gestart met de behandeling van de zaak inhoger beroep.
In hoger beroep staan tien verdachten terecht. Gedurende het Passageproces zijn twee verdachten overleden. Raymond V. is in september 2012 overleden aan de gevolgen vaneen ziekte. Ali A. is in december 2014 doodgeschoten in Istanbul.Een derdeverdachte, Sjaak B., heeft een aanslag in januari 2015 in Panama maar net overleefd.
In de zaak tegen Ali A. is het OM in verband met zijn overlijden niet-ontvankelijk verklaard in de vervolging.
- December 2013Kluisverklaringen kroongetuige Fred R.
Kroongetuige Fred. R. legt 20 kluisverklaringen af in december 2013 en de maanden erna.De kroongetuige-overeenkomst met de Staat kwam vervolgens tot stand in september 2014.
- 7 november 2016Start requisitoir in hoger beroep
Op maandag 7 november 2016 ishet OM gestart met hetrequisitoirin hoger beroep in het liquidatieproces Passage. Er zijnzes dagen uitgetrokken.
- 22 november 2016Eis hoger beroep
"Bij vier verdachten is er maar één passende straf, namelijk levenslang. Ondanks dat veel feiten in Passage lang geleden zijn gepleegd, een aantal zelfs in 1993, doet dat niets af aan de ernst van de feiten en het aangerichte leed bij de nabestaanden.Moordis en blijft een bijzonder ernstig feit, ook als dedaderlang na dat feit wordtaangehoudenen berecht. Ook na zoveel jaren is een zeer hoge gevangenisstraf nog steeds op zijn plaats."
Dat stelden de advocaten-generaal in hoger beroep in het liquidatieproces Passage. Zij eisten levenslang tegen Dino S., Jesse R., Mohamed R. en Siegfried S. wegens hun betrokkenheid bij meerdere liquidaties en/of pogingen daartoe.
De andere strafeisen die zijn uitgesproken:
- Pinny S.: 11 jaar en 6 maanden
- Nan Paul de B.: 9 jaar en 6 maanden
- Freek S.: 5 jaar en 6 maanden
- Sjaak B.: 3 jaar en 3 maanden.
- 29 juni 2017Uitspraak Gerechtshof Amsterdam
HetOM is tevreden met de uitspraak in het hoger beroep in het liquidatieproces Passage. Het hof acht, net als het OM, dat de overeenkomsten die het OM sloot met de kroongetuigen Peter la S. en Fred R. rechtmatig zijn. Ook acht het hof de verklaringen van beiden betrouwbaar en bruikbaar voor het bewijs. Dit proces steunde in belangrijke mate op verklaringen van de kroongetuigen. Zonder hun verklaringen was het waarschijnlijk nooit gelukt om genoeg inzicht te krijgen in de groep die achter de diverse liquidaties zou zitten. Het gebruik van kroongetuigen is een zeer belangrijk instrument om criminele afrekeningen op te lossen en verdachten, waaronder met name ook de opdrachtgevers, te veroordelen.
Ook vindt het hof dat, conform de visie van het OM, levenslang voor deze feiten passend is en dat deze straf ook opgelegd kan en mag worden. Dit maakt dat het hof, conform deeisvan het OM, levenslang heeft opgelegd aan vier verdachten. Een van hen is Dino S. Werd hij eerder door derechtbankvrijgesproken van het opdrachtgeven aan twee liquidaties, het hof komt nu wel tot een bewezenverklaring.
-
